FAQ

NIE

UDT nie ma właściwości miejscowej, można więc wystąpić do dowolnego oddziału.

Złożenie wniosku w najbliższym oddziale UDT, z pewnością przyspieszy przeprowadzenie kontroli i wydanie certyfikatu.

TAK

Wymagania w tym zakresie określa art. 29 ustawy z dnia 15 maja 2015r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, na podstawie Dz. U. z 2020 r. poz. 2065.

Przedsiębiorca, który prowadzi działalność polegającą na instalowaniu, konserwacji lub serwisowaniu, naprawie oraz likwidacji stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych lub pomp ciepła, jak również systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających fluorowane gazy cieplarniane, zobowiązany jest posiadać certyfikat dla przedsiębiorców.

Wskazany przepis ustawy jest sformułowany w sposób ogólny i nie wprowadza ograniczeń dotyczących zawartości fluorowanych gazów cieplarnianych w urządzeniu lub systemie.

Na podstawie: Art.3 ust. 2 ROZPORZĄDZENIA WYKONAWCZEGO KOMISJI (UE) 2015/2067 z dnia 17 listopada 2015 r. ustanawiającego, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014, minimalne wymagania i warunki wzajemnego uznawania certyfikacji osób fizycznych w odniesieniu do stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła oraz agregatów chłodniczych samochodów ciężarowych i przyczep chłodni, zawierających fluorowane gazy cieplarniane, a także certyfikacji przedsiębiorstw w odniesieniu do stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła zawierających fluorowane gazy cieplarniane.

Personel dokonujący montażu urządzenia zawierający 3 kg i więcej fluorowanego gazu cieplarnianego powinien posiadać certyfikat F-gazowy kategorii I.

Personelowi dokonującemu tylko i wyłącznie kontroli szczelności (bez ingerencji w układ chłodniczy) wystarczy posiadanie certyfikatu kategorii IV.

Skoro certyfikat F-gazowy jest wymagany do obsługi urządzeń powyżej 3 kg gazu, jak zdobyć czynnik chłodniczy do napełnienia mniejszego urządzenia bez certyfikatu?

Certyfikat dotyczy wszystkich urządzeń zawierających gazy fluorowane bez względu na napełnienie.

Osoby dokonujące czynności napełniania zbiorników przenośnych zobowiązane są posiadać zaświadczenie dla napełniaczy. Zaświadczenia kwalifikacje w tym zakresie wydawane są zgodnie z:

• ustawą z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 667),
• rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych (Dz. U. Nr 79, poz. 849), zmienionym rozporządzeniem Ministra Przedsiębiorczości i Technologii z dnia 21 maja 2019 r. w sprawie sposobu i trybu sprawdzania kwalifikacji, wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń technicznych oraz sposobu i trybu przedłużania okresu ważności zaświadczeń kwalifikacyjnych, wydanym na podstawie art. 23 ust. 5 ustawy o dozorze technicznym.

Egzaminy dla napełniaczy przeprowadza Urząd Dozoru Technicznego. Szczegółowa tematyka egzaminu dla osób ubiegających się o sprawdzenie kwalifikacji wymaganych przy napełnianiu ciśnieniowych zbiorników przenośnych o pojemności powyżej 350 cm3, dostępna jest na stronie internetowej UDT.

NIE

Zgodnie z art.37 pkt. 1 ustawy z dnia 15 maja 2015r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, na podstawie Dz. U. z 2020 r. poz. 2065, do serwisowania układów klimatyzacji w niektórych pojazdach silnikowych nie jest wymagany certyfikat.

Wymagane jest jedynie posiadanie zaświadczenia o odbytym szkoleniu przez osoby dokonujące czynności odzysku substancji kontrolowanych i fluorowanych gazów cieplarnianych z tych systemów.

Ustawa z dnia 15 maja 2015r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, na podstawie Dz. U. z 2020 r. poz. 2065 nie nakłada obowiązku posiadania uprawnień do instalacji, naprawy, serwisowania i konserwacji oraz likwidacji urządzeń ruchomych, za wyjątkiem samochodów ciężarowych chłodni i przyczep chłodni.

Obowiązek posiadania uprawnień w odniesieniu do urządzeń ruchomych, istnieje tylko w przypadku wykonywania czynności odzysku.

Aby móc wykonywać czynność odzysku czynnika z urządzeń ruchomych, należy być w posiadaniu certyfikatu dla personelu w odpowiednim zakresie, a więc kategorii I, II lub III (wydanego przez UDT).

Minimalne wyposażenie techniczne wykorzystywane przez personel, w odniesieniu do odpowiednich kategorii, o których mowa w art. 3 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/2067 z dnia 17 listopada 2015 r. ustanawiającego, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014, minimalne wymagania i warunki wzajemnego uznawania certyfikacji osób fizycznych w odniesieniu do stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła oraz agregatów chłodniczych samochodów ciężarowych i przyczep chłodni, zawierających fluorowane gazy cieplarniane, a także certyfikacji przedsiębiorstw w odniesieniu do stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła zawierających fluorowane gazy cieplarniane, obejmuje zakres załącznika nr 1 ROZPORZĄDZENIA MINISTRA ROZWOJU I FINANSÓW z dnia 7 grudnia 2017 r. w sprawie minimalnego wyposażenia technicznego odpowiedniego dla wykonywania czynności objętych certyfikatem dla personelu w zakresie fluorowanych gazów cieplarnianych i substancji kontrolowanych.

Do zakupu gazu fluorowanego, według obecnie obowiązującej Ustawy F-gazowej, wymagane jest posiadanie certyfikatu dla przedsiębiorstw.
A co z urządzeniami?

Dyrektywa 517/2014, art. 11 ust 5.: ,,Niehermetycznie zamknięte urządzenia napełnione fluorowanymi gazami cieplarnianymi są sprzedawane użytkownikowi końcowemu wyłącznie w przypadku, gdy przedstawione zostaną dowody, że instalowanie ma być przeprowadzone przez podmiot certyfikowany zgodnie z art. 10″.

Nowelizacja: ,,Art. 13a 1. Dowodem, o którym mowa w art. 11 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 517/2014, jest umowa na wykonanie usługi instalowania, zawierająca w szczególności: nazwę urządzenia, które ma zostać zainstalowane oraz informację o nazwie i numerze certyfikatu dla przedsiębiorców wykonujących na rzecz użytkownika końcowego usługę instalowania w przypadku gdy taka umowa jest zawarta przez użytkownika końcowego z osobą prawną albo nazwę i numer certyfikatu dla personelu osoby fizycznej wykonującej usługę instalowania na rzecz użytkownika końcowego w przypadku gdy taka umowa jest zawarta przez użytkownika końcowego z osoba prawną”.

NIE

Firma zatrudniająca osobę posiadającą certyfikat dla personelu w celu serwisowania wyłącznie własnych urządzeń chłodniczych nie prowadzi działalności gospodarczej w tym zakresie, zatem nie musi posiadać certyfikatu dla przedsiębiorców.

Zgodnie z art. 29 ustawy z dnia 15 maja 2015r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, na podstawie Dz. U. z 2020 r. poz. 2065 przedsiębiorcy, którzy prowadzą działalność polegającą na instalowaniu, konserwacji lub serwisowaniu, naprawie oraz likwidacji stacjonarnych urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych lub pomp ciepła, jak również systemów ochrony przeciwpożarowej zawierających fluorowane gazy cieplarniane obowiązani są posiadać certyfikat dla przedsiębiorców, wskazany odpowiednio w rozporządzeniu (UE) nr 2015/2067 albo w rozporządzeniu (WE) nr 304/2008.

Polskie prawo definiuje przedsiębiorców w dwóch przepisach prawnych, a mianowicie w art. 43(1) Kodeksu cywilnego oraz w art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, które stanowią, że przedsiębiorcą jest podmiot prowadzący we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Konkludując, w świetle przytoczonych regulacji tylko przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą lub zawodową na rzecz innych stron zobowiązani są do posiadania certyfikatu dla przedsiębiorców.

NIE

Ustawa z dnia 15 maja 2015r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, na podstawie Dz. U. z 2020 r. poz. 2065 nie określa wymagań dla dystrybutorów w tym zakresie.

Podobnie jeżeli firma dokonuje zakupu urządzenia zawierającego fluorowane gazy cieplarniane celem dalszej dystrybucji, a nie do celów serwisowych nie jest zobligowana ustawą do posiadania certyfikatów F-gazowych.

TAK

Zgodnie z art. 43 ustawy z dnia 15 maja 2015r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, na podstawie Dz. U. z 2020 r. poz. 2065: „Certyfikaty lub zaświadczenia wydane w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej są uznawane, gdy posiadacz certyfikatu lub zaświadczenia dysponuje tłumaczeniem przysięgłym certyfikatu lub zaświadczenia na język polski”.

O certyfikat dla przedsiębiorstwa ubiegać się może przedsiębiorstwo po uzyskaniu certyfikatu osobowego przez zatrudnionego u siebie pracownika. Jeśli właściciel firmy jest jednocześnie jej jedynym pracownikiem (działalność jednoosobowa) to przedstawia on swój personalny certyfikat F-gazowy.

Aby uzyskać tego typu certyfikat konieczne jest złożenie przez przedsiębiorcę wniosku do Urzędu Dozoru Technicznego.
Szczegółowo opisuje to Art. 30 Ustawy F-gazowej:

Art. 30. 1. Certyfikat dla przedsiębiorców wydaje jednostka certyfikująca przedsiębiorców.

Certyfikat dla przedsiębiorców może uzyskać przedsiębiorca, który:

1. spełnia wymagania odpowiednie do rodzaju prowadzonej działalności, określone w rozporządzeniu (WE)
nr 303/2008 albo rozporządzeniu (WE) nr 304/2008, w szczególności:

a) posiada i stosuje w głównym miejscu wykonywania działalności oraz we wszystkich oddziałach procedury prowadzenia działalności,

b) posiada w głównym miejscu wykonywania działalności oraz we wszystkich oddziałach wdrożony system dokumentowania czynności wykonywanych przez personel posiadający odpowiedni certyfikat dla personelu,

c) dysponuje w głównym miejscu wykonywania działalności oraz we wszystkich oddziałach wyposażeniem technicznym spełniającym minimalne wymagania odpowiednie do zakresu prowadzonej działalności;

2. Będąc osobą fizyczną nie został skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko środowisku w związku z prowadzoną działalnością albo za takie przestępstwo nie zostały skazane osoby wchodzące w skład organów przedsiębiorcy będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną; złoży do jednostki certyfikującej przedsiębiorców wniosek o wydanie certyfikatu dla przedsiębiorców.

3. Certyfikat dla przedsiębiorców jest wydawany bezterminowo.

Za prowadzenie działalności bez posiadania certyfikatu dla przedsiębiorcy grozi administracyjna kara pieniężna w wysokości od 4000 do 15 000 zł (Art. 48 Ustawy o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych).

W myśl art. 22 ust.1 i ust.2 ustawy z dnia 15 maja 2015r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, na podstawie Dz. U. z 2020 r. poz. 2065 certyfikat dla personelu wydawany jest bezterminowo.

Certyfikat podlega jednak cofnięciu i wykreśleniu z rejestru wydanych certyfikatów dla personelu w przypadku prawomocnego skazania osoby posiadającej ten certyfikat za przestępstwo przeciwko środowisku.

NIE

Certyfikat dla personelu w myśl ustawy z dnia 15 maja 2015r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych, na podstawie Dz. U. z 2020 r. poz. 2065 powinien posiadać personel wykonujący następujące czynności:
• kontrola szczelności urządzeń zawierających fluorowane gazy cieplarniane w ilości 3 kg lub większej oraz urządzeń zawierających fluorowane gazy cieplarniane w ilości 6 kg lub większej, z hermetycznie zamkniętymi systemami, które są oznakowane jako takie;
• odzysk;
• instalacja (instalowanie);
• konserwacja lub serwisowanie.

Jeżeli zatem właściciel firmy nie wykonuje zawodowo powyższych czynności, nie jest zobligowany do posiadania certyfikatu dla personelu.

Zgodnie z art. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych regeneracja oznacza „ponowne przetwarzanie odzyskanego fluorowanego gazu cieplarnianego w celu osiągnięcia właściwości roboczych odpowiadających właściwościom roboczym substancji pierwotnej, z uwzględnieniem zamierzonego zastosowania”.

Zamierzonym zastosowaniem jest branża elektroenergetyczna, więc właściwości pierwotne gazu SF₆ uznaje się na podstawie normy PN-EN IEC 60376.

Zregenerowany SF₆ powinien być po regeneracji poddany przez firmę dokonującą regeneracji specjalistycznym badaniom laboratoryjnym sprawdzającym jego parametry techniczne w celu potwierdzenia, czy zregenerowany gaz spełnia kryteria jakościowe określonych w normie standardów.

Recykling polega jedynie na przeprowadzeniu podstawowego procesu oczyszczania oraz ponownym wykorzystaniem odzyskanego fluorowanego gazu cieplarnianego po tym procesie.

Jedynie gaz poddany całościowemu procesowi regeneracji może być uznany za pełnowartościowy produkt o parametrach technicznych równych rygorystycznym właściwościom nowego produktu.

Zgodnie z art. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych, „pierwotny” SF₆ oznacza sześciofluorek siarki, który nie został uprzednio zastosowany.

Pierwotnym SF₆ można napełniać urządzenia elektryczne, jednak do tej czynności wymagany jest certyfikat dla personelu kat. rozdzielnice elektryczne.

Odzyskany SF₆  nie jest już substancją pierwotną, tylko odpadem.

Zgodnie z art. 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych, „ilość SF₆ zawarta w rozdzielnicy” oznacza znamionowe napełnienie wyodrębnionego przedziału gazowego urządzenia.

Znamionowe napełnienie przedziału gazowego musi być określone w dokumentacji technicznej sporządzonej przez producenta danego rodzaju rozdzielnicy.

Dokument PN – EN IEC 60 376 „Wymagania dotyczące technicznego heksafluorku siarki (SF₆) i gazów uzupełniających do jego mieszanin stosowanych w urządzeniach elektrycznych” określa jakość technicznego heksafluorku siarki i gazów uzupełniających takich, jak azot i tetrafluorometan do zastosowania w urządzeniach elektrycznych. W normie opisano również techniki stosowane do analizy SF₆ przed jego wprowadzeniem do urządzeń elektrycznych, obejmujące zarówno oprzyrządowanie laboratoryjne, jak i oprzyrządowanie przenośne używane na miejscu zainstalowania urządzenia elektrycznego.

Dokument PN – EN IEC 60 480 „Wymagania dotyczące heksafluorku siarki (SF₆) i jego mieszanin do ponownego zastosowania w urządzeniach elektrycznych” określa kryteria ponownego użycia heksafluorku siarki po odzyskaniu ze sprzętu elektrycznego (np. w celu konserwacji, po zakończeniu eksploatacji) i regeneracji. Norma zawiera kilka załączników dotyczących opisu różnych metod analizy gazu SF₆, zagadnień związanych z odzyskiem i neutralizacją produktów rozpadu, kriogenicznej regeneracji SF₆ oraz zaleceń dotyczących przechowywania i transportu SF₆.